Przypowiesc filozoficzna osadzona w ostatnich latach republiki rzymskiej. Piekna arystokratka pyta towarzyszacych jej pochlebcow i pieczeniarzy o istote szczescia.Wiekszosc poznych opowiadan Orzeszkowej trudno uznac za udane. „Gdzie szczescie?” nalezy do tych gorszych. Autorka opuszcza bezpieczne terytorium naturalizmu zeby wdac sie w quasi-filozoficzne rozwazania. Dzis opowiesc o rzymskiej arystokratce, ktora przypadkowo trafia na ludowe swieto ...
Utwor o podejmowaniu trudnych wyborow i watpliwosciach targajacych mezczyzna bedacym na rozstaju drog zyciowych.Abarys jest mlodym mezczyzna, ktory zastanawia sie nad wyborem drogi zyciowej. Toczy ze soba walke, gdyz nie wie, jak spedzic kolejne lata: hedonistycznie dogadzac sobie i czerpac z zycia pelnymi garsciami czy poswiecic sie dla innych, walczac o sprawiedliwosc. Bohater moze dokonac wyboru miedzy cnota a wystepkiem, miedzy dogadzaniem s ...
„Historja nieduza i jak prawie wszystkie historyjki tego swiata, z poczatkiem wesolym, a z zakonczeniem smutnem. Jeszcze teraz, gdy ja czasem wspominam, czyni mi sie smutno i jakos wstyd. Nie za siebie. Za kogoz? Moze za rod ludzki.”Prosta, krotka opowiesc o pieknie natury i bezmyslnym ludzkim okrucienstwie wobec zwierzat. Kolejne z poznych opowiadan Orzeszkowej zamieszczonych w zbiorze „Ostatnie nowele” z roku 1921. Niestety, podobnie jak wieks ...
Naturalistyczna bajka Orzeszkowej o kwiecie, ktory kwitnie noca i jego wybrance – Malwie Oenoterus biennis – Wiesiolek, zwany rowniez Swieca nocna, otwiera swoje kwiaty dopiero wieczorem i kwitnie noca. Nadchodzi dzien jego zaslubin z arystokratyczna Malwa. Rosliny i zwierzeta przygotowuja sie do tego waznego dnia i planuja ceremonie na skraju lasu, jednak niektore z nich buntuja sie i nie chca wziac udzialu w uroczystosci. Czy slub dojdzie do s ...
Matka czyta list od syna zeslanego na Sybir. Pozne, bo juz w niepodleglej Polsce pisane opowiadanie podejmujace temat trudnych decyzji zyciowych w czasach zaborow.Niestety, w opowiadaniu tym widac zgubny wplyw estetyki mlodopolskiej. Precyzje opisow – z ktorych Orzeszkowa byla slynna – zastapilo tandetne psychologizowanie i na sile wyrazane emocje bohaterow, ktorzy cierpia i placza nieustanne. Pomysl fabularny pokazania dwoch skrajnie odmiennych ...
Utwor, w ktorym Eliza Orzeszkowa podejmuje jeden z wiodacych w jej tworczosci motywow: ukazuje tragiczny los czlowieka uzaleznionego od majetnego ziemianina.Piotr Zmuda, poczciwy, prostolinijny pracownik stacji kolejowej, jest bezgranicznie oddany swojej rodzinie – zonie i corce. Kiedy w jego zycie wkracza syn wlasciciela ziemskiego, jego losy zaczynaja dramatycznie zmierzac ku osobistej tragedii. Stopniowo pozbawiony wiernosci zony, niewielkich ...
Krociutka nowela o kryzysie wieku sredniego. Choc Orzeszkowa pewnie zdziwilaby sie taka interpretacja, bo jest to jednoczesnie opowiesc o tesknocie za latami dzieciecymi.Mezczyzna w srednim wieku. Lekka tusza i fizyczna sila. Konkretny i skoncentrowany na karierze urzedniczej. Ma wszystko, czego moze chciec uczciwy czlowiek: wielkie mieszkanie, sluzbe, doskonala posade i zdrowie. Jedyne czego mu brakuje, to zony – jakos sie nie ulozylo. Kiedy ot ...
Wydana w 1886 roku realistyczna nowela Orzeszkowej wpisuje sie w znany czytelnikom klimat pozytywistycznych utworow z teza, ktore byc moze nie porazaja refleksyjno-filozoficznym, ale stanowia pewna wykladnie pogladow autorki.Krotka akcja osnuta jest wokol milosci syna stolarza Hebla, Romana, do pieknej Lilii Odrowazownej, szlachcianki. Roznice klasowe i stereotypy spoleczne nie pozwalaja opiekunce Lilii, pani Eufemii, zaakceptowac tego zwiazku. ...
